Wymyślili nam raj. O bezużyteczności romantycznych hollywoodzkich filmów

Gdyby zabrać się do dekonstrukcji filmów eksploatujących temat “miłości” w ich stylistykach od pornografii po komedie romantyczne i tak jak Derrida wyabstrahować czerwone dywany, poetykę uniżoności wobec i zachwytu mas nad aktorami-bóstwami, wyłączyć z analizy machinę finansowania i całość napięć generowanych przez infrastrukturalno-logistyczną obsługę branży przynależnej dziesiątej muzie i skupić się wyłącznie na samej fabule (tekście par excellence) skończyłoby się pewnie na wnioskach w okolicy stwierdzenia: większość światowego kina z jego przedstawianiem miłości to kłamstwo.

Kłamstwo to zresztą płynie wieloma nurtami, sączy się nam do oczu wartkim strumieniem okazjonalnych fabułek z początkującymi gwiazdkami dużego ekranu lub meandruje szerokim korytem zmeliorowanym splotem zdarzeń, z którymi może się utożsamić większa liczba odbiorców. W konsekwencji otrzymujemy jednak paradoksalnie nie historie zbieżne z konwencjonalnymi doświadczeniami, lecz spreparowane według autotelicznej estetyki i logiki, którą można w najgorszym razie podziwiać, w najlepszym – nieudolnie naśladować. Od gimnazjalnego Greya po głupkowate “Poradniki samodzielnego myślenia”. Od zasypanego klubową kokainą “Human traffic” po humanoidalnego “Wall-e’iego”. Historie przepadłych emocjonalnie nieudaczników z “Między słowami”, spranych zwykłością idiotów szukających sensacji i seksu w wielkim mieście, tożsamościowych impotentów pogubionych w nieprawdopodobnie skomplikowanej fabule mającej odzwierciedlać rzekome trudy rzeczywistości naszej i nasze niby zakochanie bez pamięci.

I te chwytające nie wiadomo kogo i za co wylizane marketingiem słów tytułowe okowy ulotności i straconych bezpowrotnie szans: “Dwa dni w Paryżu”, “Rzymskie wakacje”, “Przed wschodem słońca”, “Dwa tygodnie na miłość”, “Jak stracić chłopaka w 10 dni”, “500 dni miłości”. Te zglajchszachtowane opowieści o spotkaniu drugiej połówki, co urasta rangą jedynie do wynalezienia koła lub wybuchu supernowej. To epatowanie emocjonalnym pseudoorgazmem przy ukradkowym spojrzeniu, nurzanie w wosku świec rozmów o codziennym wstawaniu do roboty; restauracyjne entourage i dachy budynków ze stołami, z których nie zwiewa ni żarcia ni chusteczek, romantyczne kurtuazje nagle-spacerowych-ulic, na których normalnie nie słychać własnych myśli.

Wszystko to jest obok, zamiast i ułudne. Zdystansowane, protekcjonalne i spektakularne w swojej koncentracji na detalach: młodzieżowych bagatelach, biżuterii (“Pretty woman”), doklejanych rzęsach i absurdalnym oswojeniu mezaliansu od “Dumy i uprzedzenia” zaczynając, zakochaną małpą o imieniu King Kong kończąc.

Tak, jakby w byciu z drugim człowiekiem chodziło wyłącznie o to, żeby wreszcie zacząć z nim być.

Sztaby makiawelicznych cwaniaków z USA wmawiających jednej-trzeciej świata, że miłość nazywa się Julia Roberts, która wiecznie ucieka sprzed ołtarza.

A równolegle, drugim nurtem pomyj, dopływem nieskażonym krztą uniwersalizmu płyną obliczone na sezonowość walentynkowe szmiry, sprofilowane pod grupy od feminolesbijek przez rocznik Jacka Nicholsona, po somatycznych, mimozowatych nadwrażliwców epopeje o drugim ja (“Dziennik Bridget Jones”), ukrytych słabościach (“Amelia”) lub obsesyjno-kompulsywnych zaburzeniach, za które odpowiedzialny jest wiek (“Lepiej późno niż później”), otoczenie (“Czekolada”), albo inna stratyfikacja społeczna (“Pokojówka na Manhattanie”).

Zaprawdę powiada się nam w tych filmach: żyjesz w pojebanych czasach, a miłość to ziarno, które trafia się wyłącznie ślepym kurom.

Plus całe dorzecze Amazonii musicalowo-prefiguratywnej wrażliwości z zawoalowanym arsenałem edukacyjno-propagandowych socjotechnik w rodzaju American Pie części osiemdziesiąt cztery. Półtoragodzinne obiecanki ubrane w pompony, kategoryzacje postaci niemal wyłącznie według klucza przynależności do szkolnych grup pożenione z nabokowskim resentymentem tatusiowatych zboczeńców wywijających głowy za zseksualizowanymi gówniarami pragnącymi w rzeczywistości jedynie spaceru, buziaka i poczucia bliskości. Stabloidyzowanie niewinności naturalnej dla młodzieńczego wieku do boskich i durnych maczo skonfrontowanych z cherlawymi przykurczami w okularach. Klisza, skrót i stereotypy – cechy romantycznych filmów dla przedwcześnie dorosłych dzieci i wiecznie niedojrzałych dorosłych. Ach, gdyby tak móc tym socjologiczno-antropologicznym dyletantom ograniczonym w działaniu do doglądania majestatu sprzedażowych słupków udowodnić na liczbach jednoznaczny wpływ dziesiątek lat wizualnego szyderstwa na współczynnik rozwodów, zgwałconych dzieci, złamanych serc – psychologicznych rozterek i rodzinnych tragedii. Żerujące na tabu “American Beauty”, sugerująca żądze nie do opanowania “Sekretarka”, ujmująco niejednoznaczna “Casablanca”… Ćwierć przemysłu filmowego poszłaby siedzieć, z Disneyem i Reese Witherspoon na czele, z Hannah Montana za współudział.

Ale kochamy to programowanie naszej obyczajowości, prawda? Chwilowe uniesienia, zanim po wyjściu z kina poczujemy się jeszcze gorzej.

Więc gdzie te urzekające historie o tryskających energią i wyobraźnią dzieciach z Bullerbyn? Gdzie zwyczajne nastolatkowe historie o nieudanych pierwszych razach, filmowe pytania zadawane dorosłym w formie nie “czy kochać”, ale “jak kochać i dbać o to przez całe życie”? Gdzie fabuły z jednym dnem, bez klinkierowych ideologizacji, mniejszości seksualnych, emocjonalno-intelektualnych trójkątów? Odpowiedź brzmi: nie ma. I nie będzie. Do kiedy lekką pozostanie nieznośność naszego postbytu.

Jak genialnie potrafiły te francowate śmondaki, dzięki taśmie filmowej, nauczyć masy uczuciowego wyuzdania! Wszystkie “pieszczoty i wyznania”, kramarzenie przydługim pocałunkiem… świętym oburzeniem… monstrualne pomyje “Miłości”! – pisał Louis-Ferdinand Céline o Hollywood w 1931 roku.

Stary ten kotlet. I nic innego w tej spelunie raczej nie podają.